Description
«Επειδή μόνο εμείς, αντίθετα προς τους βαρβάρους, ποτέ δεν μετρήσαμε τον εχθρό στη μάχη»
Αισχύλος
Η Ιταλία είχε ηττηθεί στο λεγόμενο Έπος της Αλβανίας (κατ’ εμέ Βορειοηπειρωτικό), ο Άξονας είχε δεχθεί μεγάλο πλήγμα, το κυριότερο όμως ήταν ότι κινδύνευε η εξέλιξη των επιχειρήσεων στη Μέση Ανατολή και στη Ρωσία. Η ώρα να επέμβει η μεγάλη δύναμη του Άξονα είχε φθάσει. Η Ελλάδα φάνταζε στα μάτια των αλαζόνων Γερμανών σαν εύκολη λεία. Η αήττητη μέχρι τότε Γερμανική πολεμική μηχανή πίστευε ότι θα προελάσει και θα φθάσει στην Αθήνα άφθαρτη για να συνεχίσει τις κατακτήσεις της. Το πρώτο όμως Γερμανικό ανακοινωθέν της 6ης Απριλίου άλλα μηνύματα δίδει! Αναφέρει ότι τα Γερμανικά στρατεύματα κατά την επίθεση εναντίον της Ελλάδος «προσέκρουσαν εις πείσμονα αντίστασιν!!». Κάποιοι εκεί στη μικρή Ελλάδα αντιστέκονται σθεναρά! Η υπεροπλία του άξονα δεν τους τρομάζει. Υπερτερούν σε γενναιότητα, φρόνημα ψυχής και αίσθηση ιστορικού καθήκοντος!
Νέες Θερμοπύλες ζωντανεύουν, τα Γερμανικά αεροπλάνα κρύβουν τον ήλιο, οι Έλληνες όμως ξαναπολεμούν υπό σκιάν! Το μεγαλείο της Ελληνικής φυλής ξαναγράφει ιστορία. O κόσμος όλος άφωνος παρακολουθεί και απορεί με το σθένος αυτού του λαού. Η Γραμμή Μεταξά δεν ενδείκνυται για παρέλαση. Τα Οχυρά δεν υποκύπτουν στις λυσσαλέες επιθέσεις των Γερμανικών ορδών. Μια-μια οι Γερμανικές μονάδες αποδεκατίζονται. Οι απώλειες των Γερμανών τεράστιες. Η φοβισμένη Ευρώπη, που σχεδόν καθόλου δεν αντιστάθηκε στους Γερμανούς αναθαρρεύει και οι ελπίδες αναζωπυρώνονται.
Στα οχυρά Ρούπελ το Ελληνικό Εθνος έγραψε για μια ακόμη φορά ιστορία και ανάγκασε φίλους και εχθρούς να εκφρασθούν για τους Έλληνες με λόγια όπως αυτά του Ουίνστων Τσώρτσιλ: «από τούδε και στο εξής δε θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν ως ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν ως Έλληνες»!
Σας παραθέτω κάποια στοιχεία των οχυρών για να έχετε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της μάχης αυτής και του ηρωϊσμού των μαχητών των οχυρών Ρούπελ, που υποχρέωσε για πρώτη φορά στα ιστορικά δεδομένα, τους νικητές να παρουσιάσουν όπλα στους «ηττημένους» και τον Χίτλερ να πεί: «η ιστορική δικαιοσύνη με υποχρεώνει να διαπιστώσω ότι απ’ όλους τους αντιπάλους τους οποίους αντιμετωπίσαμε, ο Έλλην στρατιώτης ιδίως επολέμησε με ύψιστον ηρωϊσμό και αυτοθυσία».
Την 1η Μαρτίου 1941, μετά την προσχώρηση της Βουλγαρίας στον Άξονα, οι γερμανικές δυνάμεις στην περιοχή έναντι της οχυρωμένης τοποθεσίας Κερκίνη-Ρούπελ, ήταν οι 5η και 6η Ορεινές Μεραρχίες (έναντι Κερκίνης), το 125ο Σύνταγμα Επιλέκτων, ενισχυμένο με ένα Τάγμα της 5ης Ορεινής Μεραρχίας (έναντι Ρούπελ) και η 72η Ορεινή Μεραρχία (υψίπεδο Νευροκοπίου).
Σε δεύτερη γραμμή, στην πεδιάδα Μαρινούπολης, η 2η Τεθωρακισμένη Μεραρχία και 2 βουλγαρικές μεραρχίες. Όλες οι παραπάνω δυνάμεις ανήκαν στο 18ο Γερμανικό Σώμα Στρατού, του οποίου ο ελιγμός περιλάμβανε επίθεση κατά μέτωπο για διάνοιξη της στενωπού του Ρούπελ, υπέρβαση της Κερκίνης, με παράλληλη ενέργεια παράκαμψης ολόκληρης της τοποθεσίας συνόρων δια του άξονα Στρούμνιτσα – Κωστουρίνο – Θεσσαλονίκη.
Το ελληνικό Συγκρότημα Σιδηροκάστρου, με έδρα το Σιδηρόκαστρο, κατείχε το χώρο μεταξύ της ανατολικής όχθης του Στρυμόνα μέχρι το οχυρό Περσέκ. Στο συγκρότημα Σιδηροκάστρου υπάγονταν: Ο δυτικός υποτομέας, που περιλάμβανε το οχυρό Ρούπελ με διοικητή τον Τχη (ΠΖ) Γεώργιο Δουράτσο και δύναμη 27 Αξκούς και 950 οπλίτες και το οχυρό Καρατάς με διοικητή τον Τχη (ΠΖ) Αστέριο Κοντογιάννη και δύναμη 28 Αξκούς και 785 οπλίτες. Ο κεντρικός υποτομέας, περιλάμβανε το οχυρό Κάλης με διοικητή τον Τχη (ΠΖ) Κων/νο Κωστόπουλο και φρουρά 30 Αξκούς και 902 οπλίτες και ο ανατολικός υποτομέας, που περιλάμβανε τον υπόλοιπο χώρο.
Η επίθεση των Γερμανών κατά των οχυρών άρχισε την 05:15 της 6ης Απριλίου 1941 με σφοδρό βομβαρδισμό του Πυροβολικού και από τις 06:00 και με αεροπλάνα κάθετης εφόρμησης (Στούκας), που έριχναν βόμβες υπό το τρομερό σφύριγμα των σειρήνων τους. Με την έναρξη της επίθεσης των Στούκας, ένας γερμανικός ειδικός λόχος, με 18 λέμβους από καουτσούκ, που εμφανίστηκε να πλέει στον Στρυμόνα ποταμό, καθηλώθηκε σε συρματόπλεγμα. Τα πληρώματα προσπάθησαν να απεμπλέξουν τις βάρκες, αλλά βαλλόμενοι από τα οχυρά Ουσίτα και Παλιουριώνες φονεύθηκαν ή πνίγηκαν. Οι ελάχιστοι, που διασώθηκαν, κατόρθωσαν κολυμπώντας να συννενωθούν με τα προκεχωρημένα στοιχεία του 1ου Τάγματος. Ο δεξιός λόχος του Τάγματος κινήθηκε κατά μήκος της στενωπού και μόλις βρέθηκε κάτω από το οχυρό Ουσίτα, δέχθηκε καταιγισμό πυρών και καθηλώθηκε με σοβαρές απώλειες. Την ίδια εξέλιξη είχε και η επίθεση του υπόλοιπου Τάγματος.
Στον αριστερό τομέα του Συγκροτήματος (2ο-3ο Τάγμα), τμήμα του Συγκροτήματος αιφνιδίασε τη Διμοιρία Προκάλυψης και κατέλαβε τη γέφυρα Μπίστριτσα, που καταστράφηκε αργότερα από τα πυρά του πυροβολικού. Τα τμήματα του Συγκροτήματος, αφού πέρασαν τον Μπίστριτσα ποταμό, κινήθηκαν προς τα νότια και το 2ο Τάγμα κατόρθωσε να καταλάβει το ύψωμα 354 (Χαλάσματα), και επιτέθηκε κατά των υψωμάτων Νέοι-Ανατ. Προφήτες. Παρά τις επίμονες προσπάθειες των Γερμανών, υπέστησαν σοβαρές απώλειες και τις εσπερινές ώρες μετέπεσαν σε κατάσταση άμυνας.
Έτσι, έληξε η πρώτη ημέρα της επίθεσης των Γερμανών εναντίον του Ρούπελ, με τρομακτικές απώλειες για τον εχθρό. Ενώ όμως οι μετωπικές επιθέσεις κατά του Συγκροτήματος Ρούπελ αποκρούσθηκαν, στο άκρο δεξιά το 2ο Τάγμα, μετά την κατάληψη του υψώματος 354 στις 06:30, επιχείρησε βαθιά διείσδυση μεταξύ των οχυρών Ρούπελ και Καρατάς και εκμεταλλευόμενο τις βαθιές χαραδρώσεις, κατόρθωσε μέχρι το απόγευμα να καταλάβει το χωριό Κλειδί και το υπερκείμενο ύψωμα Τσούκα.
Στα οχυρά Καρατάς και Κάλης, η εχθρική δράση περιορίστηκε σε βομβαρδισμό πυροβολικού και αεροπορίας. Η επίθεση του 100ού Τάγματος κατά του οχυρού Παλιουριώνες είχε την ίδια εξέλιξη, όπως και η επίθεση κατά του Ρούπελ, ενώ στα υπόλοιπα οχυρά Κερκίνης (Ιστίμπεη-Κελκαγιά-Αρπαλούκι), οι Γερμανοί κατόρθωσαν να επικαθήσουν σ΄ αυτά. Κατά τη 2η ημέρα (7 Απριλίου), συνεχίστηκε η επίθεση των Γερμανών κατά των οχυρών, ενώ παράλληλα η Γερμανική Διοίκηση έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο παράκαμψης των οχυρών από την κοιλάδα του Στρούμνιτσα ποταμού. Το βράδυ της 7ης Απριλίου, η 2η Τεθωρακισμένη Γερμανική Μεραρχία έφθασε στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα στην περιοχή της λίμνης Δοϊράνης. Κατά την 3η ημέρα (8 Απριλίου), παρά την σφοδρή επιθετική προσπάθεια σ΄ όλο το μέτωπο και ιδιαίτερα εναντίον των οχυρών Ρούπελ και Παλιουριώνες τα οχυρά έμειναν ανέπαφα. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν τρομακτικές.
Κατά την 4η ημέρα (9 Απριλίου), οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις επαναλήφθηκαν κυρίως εναντίον των οχυρών Ρούπελ και Παλιουριώνες. Στις 17:00, Γερμανοί κήρυκες, γνωρίζοντας ότι είχε υπογραφεί στη Θεσσαλονίκη η συνθηκολόγηση, ήρθαν στο Ρούπελ και ζήτησαν την παράδοση του οχυρού. Ο Διοικητής του Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απάντησε, ότι «τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται». Τελικά η παράδοση του Ρούπελ έγινε την επομένη 10 Απριλίου, στις 06:00, αφού ο διοικητής έλαβε διαταγή κατάπαυσης του πυρός. Ο Γερμανός συνταγματάρχης, που παρέλαβε το οχυρό Ρούπελ, έδωσε συγχαρητήρια στο Διοικητή και εξέφρασε το θαυμασμό του για την αντίσταση και τον ηρωισμό των στρατιωτών. Οι απώλειες της φρουράς του οχυρού Ρούπελ ανήλθαν σε 44 νεκρούς και 152 τραυματίες.
Σ’ ένα συγκρότημα προκαλύψεως το 11.8 που καταλαμβάνουν οι Γερμανοί, ο ταγματάρχης τους ζητά να μάθει ποιός διοικεί και τι βαθμό έχει. Ο λοχίας Ίντζος παρουσιάζεται μπροστά του. Ο Γερμανός ταγματάρχης του δείχνει διακόσιους νεκρούς Γερμανούς στρατιώτες και του λέει: ”Λοχία τούτο το μακελειό είναι δικό σου έργο. Μου σκότωσες τους καλύτερους άνδρες μου, σε συγχαίρω» και του δίνει το χέρι. Στη συνέχεια διατάζει τον επιλοχία του να τον τουφεκίσει. Την τρίτη ημέρα κι ενώ οι Γερμανοί πάλευαν να σπάσουν την Ελληνική άμυνα, ο Γιουγκοσλαβικός στρατός έσπασε στην Στρώμνιτσα αφήνοντας τα πλευρά του Ελληνικού στρατού ακάλυπτα.
Ο Γερμανικός στρατός μπαίνει από την Γιουγκοσλαβία στην Θεσσαλονίκη. Σαν κεραυνός μεταδίδεται η είδηση στα οχυρά: “Η Θεσσαλονίκη συνθηκολόγησε. Η μεραρχία διατάζει να σταματήσετετο πύρ”. Οι φαντάροι έμειναν με το στόμα ανοικτό. “Αδύνατον” ψυθυρίζουν. “Εμείς δεν παραδινόμαστε. Αρκάδι θα το κάνουμε το οχυρό”. Ένας νεαρός δάσκαλος κι ένα χωριατόπουλο αυτοκτονούν.
Το πρωϊ παρουσιάζονται οι Γερμανοί για να παραλάβουν τα οχυρά και τότε ξεκινά μια τελετή, που κανείς ποτέ δεν θα φανταζόταν. Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΤΙΜΑ ΤΟΝ ΝΙΚΗΜΕΝΟ!! Η Ελληνική σημαία εξακολουθεί να κυματίζει στο φρούριο, δεν την κατεβάζουν. Αφήνουν στους αξιωματικούς τα ξίφη τους. Παρατάσσουν τιμητικό άγημα στους πρόποδες κάποιου οχυρού και παρακαλούν τον Έλληνα φρούραρχο να το επιθεωρήσει. Μιλούν με θαυμασμό και απορία για την Ελληνική άμυνα, χαρακτηρίζοντάς την μεγαλειώδη. Καταλαβαίνουν, πως η παλληκαριά και η αυτοθυσία, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σ’ αυτόν τον αγώνα. Ο στρατηγός Μπάϊμε λέει στον μέραρχο, πως λυπάται που ένας τέτοιος στρατός, σαν τον Ελληνικό ήταν αντίπαλος και όχι σύμμαχος του Άξονα.
Ένας άλλος Γερμανός ταγματάρχης στο Καρατάς ζητά να γνωρίσει τον αξιωματικό που διεύθυνε με τόση ευθυβολία τα πυρά. Ο μέραρχος του παρουσιάζει έναν αμούστακο ανθυπολοχαγό. Ο ταγματάρχης δείχνοντάς του τους νεκρούς κι ακρωτηριασμένους Γερμανούς στρατιώτες του λέει : “Ανθυπολοχαγέ μου θανατώσατε 400 άνδρες σας συγχαίρω”.Στο συγκρότημα “Μολών λαβέ” του Ρούπελ, οι Γερμανοί βρίσκουν γραμμένη με κιμωλία την εξής φράση: ” Στις Θερμοπύλες έπεσαν τριακόσιοι. Εδώ θα πέσουν οι ογδόντα”. Άς στρέψουμε λοιπόν σήμερα ευλαβικά την μνήμη σ’ εκείνους τους ήρωες κι ας ορκισθούμε, αν χρειασθεί να τους ξεπεράσουμε.
γράφει ο Σπύρος Σταματόπουλος
Σχης ( ΠΖ ) ε.α.
Εφημερίδα ΕΒΔΟΜΗ
Contact
- CategoryΑρχαιολογικοί χώροι, Κάστρα, Μουσεία
- LocationΛιβαδίτσα, Νομός Σερρών
Location
Contact
- By neda
- Email: vlahousophia@gmail.com